Dobór odpowiedniej wędki nie jest łatwy. Na rynku występuje mnóstwo firm z wieloma rodzajami wędzisk w swojej ofercie. Różne długości i krzywe ugięcia, mnogość parametrów, przy których nawet zaawansowani wędkarze mają chwilę zadumy.
Każdy początkujący karpiarz stanie przed tym wyborem. Najlepiej gdyby można było sprawdzić w akcji, jak komu leży w rękach dany typ wędki. Niestety, jest to raczej niewykonalne, a jedyne na co możemy sobie pozwolić to "pomachać" wędką w sklepie, czy na targach.
Za pośrednictwem tego artykułu postaramy się Wam nieco ułatwić decyzję o wyborze pierwszej wędki karpiowej.
Parametry wyboru karpiówki
Odpowiedni wybór wędziska jest bardzo ważny na początku przygody. Nie mamy wtedy praktycznej wiedzy oraz obycia z wędkami karpiowymi. A dobrze dobrane wędki potrafią uratować niejeden hol pięknej ryby.
Zaczniemy od chyba najważniejszego parametru wędzisk karpiowych.
KRZYWA UGIĘCIA to parametr, który mówi nam o tym, jaki maksymalny ciężar możemy użyć, aby ugięcie szczytówki utworzyło kąt prosty względem dolnika wędki.
Prościej - to określenie ciężaru wyrzutu.
Możemy go wyliczyć wzorem:
Ciężar wyrzutu = x(lb) * 453/16
Najbardziej popularne krzywe ugięcia w wędkarstwie karpiowym:
2,5-2,75lbs – Jeżeli jeździmy na małe wody, bez zaczepów, zielska, czy innych podwodnych przeszkód to śmiało możemy wybrać takie wędki. Są one miękkie, więc dadzą nam więcej frajdy z holu i będziemy czuli każde machnięcie głową karpia.
3 lbs – Jeżeli jeździmy na większe wody lub na wody, w których występuje zielsko i zaczepy, musimy wybrać wędziska o trochę większej krzywej ugięcia. Potrzebujemy „zapasu mocy”, aby można było przytrzymać rybę przed wejściem w zaczepy, czy przy próbie wyciągnięcia ryby z grążeli.
3,5lbs - najczęściej używane do dalekich rzutów, ale także do siłowych holi na dużych wodach, oraz w miejscach z dużą ilością zaczepów.
Stosując się do wyliczeń ze wzoru podanego wyżej nie przeciążamy blanku wędziska, co na pewno odwdzięczy nam się w jego długiej żywotności.
Krzywą ugięcia dobieramy względem łowisk na jakie najczęściej jeździmy. Warto dodać, że różnica będzie też względem ceny wędziska. Wędzisko z dolnej półki cenowej, o na przykład 3lbs, będzie mniej wytrzymałe niż to z najwyższej półki cenowej. Wędki karpiowe różnią się wytrzymałością w zależności od materiałów z jakich zostały zrobione ich blanki.
Jak dobrać długość wędki karpiowej?
Z punktu widzenia fizyki, im dłuższe wędzisko tym większy łuk powstaje podczas zarzutu, a co za tym idzie większa prędkość i odległość rzutu.
W praktyce wygląda to tak:
Wędziska karpiowe 13 ft (3,96 m) są tworzone do dalekich rzutów. Większość z nich ma pierwszą przelotkę o średnicy 50 mm, co wydłuża rzuty, dzięki swobodniejszemu przechodzeniu żyłki przez przelotkę. Ich minusem jest problem w transporcie, oraz manewrowanie na pontonie czy na mocno zarośniętym stanowisku na brzegu. Dużym plusem jest łatwiejsza kontrola nad rybą podczas holu w sytuacjach, kiedy musimy odciągnąć rybę od zaczepów, czy gdy będziemy chcieli wyciągnąć ją z zielska.
Wędki karpiowe o długości 12ft (3,66m) są najbardziej uniwersalne. Dają nam możliwość dosyć dalekich rzutów. Nie są dużo krótsze od wędek 13ft, więc i manewrowanie nimi na pontonie jest podobnie trudne jak przy dłuższych kijach.
Karpiówki o długości 10ft ( 3m) są stworzone stricte do wywózki oraz holu ze środków pływających. Świetnie spisują się na małych wodach, gdzie nie musimy daleko rzucać. Raczej powinny być paraboliczne z zapasem mocy w dolniku. Pomaga to eliminować błędy podczas walki przy burcie na krótkiej lince, gdzie rozciągliwość żyłki już nie pomaga.
Do nęcenia rakietą czy spombem potrzebne są specjalistyczne, niezwykle mocne wędzisk, o krzywej ugięcia minimum 4-5lbs. Te ekstremalnie mocne wędziska karpiowe muszą znieść ogromne obciążenia, ale pozwalają na dalekie rzuty dużymi obciążeniami.
Jako wędki do oznaczania łowiska markerem można stosować lekkie wędziska do spodów, lub mocne, rzutowe 3,5lb. Albo też specjalistyczne, z oznaczeniem marker, ale nie wniesie to jakiejś widocznej poprawy jakości pracy.
W tej gamie znajdą się inne wędziska jak 11ft itd ale wymieniliśmy te najbardziej popularne.
Sekcje w wędziskach karpiowych
Warto wspomnieć również o sekcjach w wędkach karpiowych. Najczęściej spotykane są wędki 2 i 3 częściowe. Wędki trzyskładowe są dużo wygodniejsze w transporcie oraz przechowywaniu, ale mają słabsze parametry użytkowe niż ich odpowiedniki dwuskładowe. Wędziska dwuczęściowe są dłuższe, więc bardziej kłopotliwe w transporcie. Jednak tak naprawdę, to dobre wymiatacze są zawsze dwuskładowe.
Akcje wędzisk karpiowych
Ten termin określa, jak odcinek wędziska ugnie się pod obciążeniem. Wybór akcji wędziska jest kwestia mocno indywidualny. Jedni wolą mieć Wędziska o pracy szczytowej, a inni wolą, gdy podczas odjazdu gnie im się dolnik.
Rozróżniamy trzy typy akcji i różnych ugięć:
1) szczytowa akcja wędki - ugięciu uległa długość około 1/3 wędziska, pracuje zaś tylko część szczytowa. Jest to typowe dla wędek rzutowych. Są one dość sztywne i nie wybaczają błędów, aby wykorzystać ich atuty potrzebują wprawnej ręki. Trzeba uważać przy holu ryby, należy mieć pod kontrolą hamulec oraz odpowiednio szybko reagować na odjazdy ryby, ponieważ łatwo o wyrwanie haczyka z pyska ryby. Oferują małą przyjemność z holu.
2) wędziska o akcji półparabolicznej - nazywanej też półszczytową. Jest to najbardziej popularna akcja w wędkach karpiowych. Daje najlepsze połączenie parametrów rzutowych z przyjemnością z holu. Takie wędziska pracują na ogół progresywne - oznacza to, że kij jest w stanie przejść z ugięcia szczytowego w ugięcie pół- lub pełne paraboliczne. Posiadają potężny zapas mocy w dolniku, co pomaga w rzutach jak i hamowaniu dzikich odjazdów wielkich karpi.
3) karpiówki paraboliczne - takie wędzisko pracuje w pełni parbolicznie, od szczytówki po dolnik tworząc półokrągłe ugięcie. Takie akcje mają na ogół popularne modele, a tak pracujące wędzisko dobrze amortyzuje odjazdy ryby i zapobiega wyrwaniu haka z pyska ryby. Nie nadają się do dalszych rzutów lub łowienia w pobliżu zaczepów czy zielska, ale sprawdzą się podczas holu ryby z pontonu.
Konserwacja wędek karpiowych
Gdy już wybierzecie pierwsze wędzisko, to musicie nauczyć się o nie dbać, by służyło jak najlepiej i jak najdłużej.
Należy zacząć od dokładnego obejrzenia całego kija. Jeżeli zauważycie jakieś uszkodzenia (na przykład uszkodzona porcelanka w przelotce), należy to jak najszybciej naprawić.
W innym przypadku może to szybko szybko zniszczyć żyłkę czy plecionkę, a chyba nie chcecie stracić wymarzonej ryby? Wędki najlepiej przetrzeć wilgotną szmatką z mikrofibry, a do zabrudzeń, które nie chcą ustąpić, można użyć wody z mydłem.
Drobne uszkodzenia lakieru na przelotkach czy oplotach możecie uzupełnić sami, małym pędzelkiem z lakierem bezbarwnym odpowiednim do danego typu wędziska.
Bardzo ważne jest zachowanie w czystości złącza między sekcjami wędziska. Przed każdym złożeniem należy je przetrzeć. Na złącze możemy zastosować grafit bądź teflon w sprayu - zapobiegnie to zakleszczeniu się części.
Przechowywanie i transport wędzisk
Na komplet wędzisk wydajemy niemałe kwoty, co za tym idzie chcielibyśmy aby służyły nam jak najdłużej. Stąd też odpowiednie zabezpieczenie wędzisk podczas transportu jest bardzo ważne.
Na rynku jest dosyć dużo pokrowców, czy też popularnie nazywanych luf, do transportu wędek. Pamiętajcie, aby wybierać te z wypełnieniem ścianek (najczęściej pianką), oraz z dobrymi jakościowo suwakami. W wielu pokrowcach pierwsze co się uszkadza to właśnie suwaki.
Podczas pakowania zwróćcie uwagę jak układacie przelotki w torbie. Róbcie to tak, żeby w samochodzie nie powyginać, czy nie połamać ich.
Można wręcz trzymać wędziska cały czas w pokrowcach, otwierając je po powrocie z ryb, by ewentualna wilgoć mogła odparować. Przyjemność z łowienia karpi może być bardzo duża, a emocje podczas holu nie mają sobie równych. Jednak by ich doznać, by faktycznie poczuć walkę z rybą i adrenalinę, jaka temu towarzyszy, musicie dobrze wybrać karpiówkę.
Podane powyżej informacje na pewno pomogą Wam wybrać pierwszą wędkę do karpiowania.
Jeśli zaś chcecie dowiedzieć się więcej o samych wędziskach, ich budowie, materiałach, to zapraszamy wkrótce na drugą część artykułu.
OPRACOWANIE TANDEM BAITS
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o budowie wędzisk karpiowych, kliknij poniższy link.
